DZIAŁALNOŚĆ ŁÓDZKIEGO TOWARZYSTWA NAUKOWEGO
Sprawozdania z Czynności i Posiedzeń Naukowych ŁTN
Sprawozdanie z działalności Zarządu w 2023 r.
Sprawozdanie z działalności Zarządu w 2022 r.
Sprawozdanie z działalności Zarządu w 2021 r.
Sprawozdanie z działalności Zarządu w 2020 r.
Sprawozdanie z działalności Zarządu w 2019 r.
DZIAŁALNOŚĆ WYDZIAŁÓW ŁTN
Wydział I − Językoznawstwa, Nauk o Literaturze i Filozofii
2013 r.
Wydział II − Nauk Historycznych i Społecznych
2013 r.
Wydział III − Nauk Matematyczno-Przyrodniczych
2013 r.
Wydział IV − Nauk Medycznych
2013 r.
Wydział V − Nauk Technicznych
2013 r.
Wydział VI − Sztuki i Nauk o Sztuce
2013 r.
Łódzkie Towarzystwo Naukowe, będące od 1946 roku ideowym i formalnym spadkobiercą Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Łodzi (1936–1946), skupia obecnie ponad 460 profesorów i doktorów habilitowanych ze środowiska akademickiego i naukowego Łodzi, a swoje statutowe zadania w określonych dziedzinach nauki realizuje w ramach sześciu Wydziałów.
Za datę powołania Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Łodzi przyjmuje się wpis do rejestru Urzędu Wojewódzkiego 19 listopada 1936 roku. Na wzór innych ogólnych towarzystw naukowych i specjalistycznych stowarzyszeń naukowych 22 czerwca 1936 r. inicjatorzy – założyciele TPNŁ, na wniosek Komisji Organizacyjnej określili strukturę sekcyjną Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Łodzi. W okresie międzywojennym działalność TPNŁ skupiona była w dwóch Sekcjach, których Prezydia zatwierdził Zarząd w dniu 10 lutego 1937 roku, tj. Sekcji Nauk Matematyczno-Przyrodniczych, pod przewodnictwem doktora Bronisława Frenkla i Sekcji Nauk Humanistycznych, pod przewodnictwem profesora Zygmunta Hajkowskiego. W 1937 roku Zarząd TPNŁ na posiedzeniach w dniach 1 marca i 19 kwietnia podjął decyzję o utworzeniu Sekcji Nauk Ekonomiczno-Społecznych, przedstawioną na Walnym Zgromadzeniu Zwyczajnym TPNŁ w dniu 28 kwietnia 1939 roku, której nie udało się jednak podjąć działalności.
Po wojnie, Towarzystwo Przyjaciół Nauk w Łodzi reaktywowało swoją działalność 8 marca 1945 roku, głównie dzięki staraniom profesorów Jana Dylika i Teodora Viewegera. Na Walnym Zgromadzeniu Zwyczajnym TPNŁ w dniu 23 czerwca 1945 roku ukonstytuowane zostały Sekcja Nauk Matematyczno-Przyrodniczych, pod przewodnictwem profesora Mariana Grotowskiego oraz Sekcja Nauk Humanistycznych, pod przewodnictwem profesora Henryka Ułaszyna. W dniu 12 stycznia 1946 roku powołana została Komisja Zarządu ds. Opracowania Zasad Przekształcenia TPNŁ w Łódzkie Towarzystwo Naukowe, której przewodniczył profesor Marian Grotowski, a 1 lutego 1946 roku utworzono przy Zarządzie Komisję ds. opracowania nowego statutu Towarzystwa. Nadzwyczajne Ogólne Zebranie Administracyjne TPNŁ w dniu 3 marca 1946 roku dokonało przekształcenia Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Łodzi w Łódzkie Towarzystwo Naukowe i zaakceptowało statut nowego Towarzystwa (zarejestrowany 24 stycznia 1948 roku). Zgodnie ze statutem w strukturze ŁTN wyodrębniono Wydziały, które dla badań specjalistycznych mogły tworzyć komisje naukowe i zespoły badawcze. Na pierwszym Ogólnym Zebraniu Administracyjnym Łódzkiego Towarzystwa Naukowego w dniu 12 maja 1946 roku, w miejsce działających sekcji, powołano trzy wydziały: Wydział I – Językoznawstwa, Nauki o Literaturze i Filozofii, któremu przewodniczył profesor Zdzisław Stieber, Wydział II – Nauk Historycznych i Społecznych, którego przewodnictwo powierzono profesor Natalii Gąsiorowskiej-Grabowskiej i Wydział III – Nauk Matematyczno-Przyrodniczych, pod przewodnictwem profesora Tadeusza Wolskiego. Już w statucie z 3 marca 1946 roku pojawiły się pierwsze zapowiedzi utworzenia Wydziału IV – Nauk Medycznych. Zarząd Towarzystwa 18 listopada 1948 roku zdecydował o wprowadzeniu do statutu zapisu o możliwości organizowania nowych wydziałów (zalegalizowanego przez Starostwo Grodzkie, o czym poinformowano Zarząd 18 lutego 1949 roku): „Łódzkie Towarzystwo Naukowe posiada trzy Wydziały założycielskie I – Językoznawstwa, Nauki o Literaturze i Filozofii, II – Nauk Historycznych i Społecznych, III – Nauk Matematyczno-Przyrodniczych. Łódzkie Towarzystwo Naukowe może w razie potrzeby tworzyć nowe Wydziały. Powstanie nowego Wydziału wymaga uchwały Ogólnego Zebrania Administracyjnego”.
Zarząd ŁTN w dniu 2 lipca 1949 roku podjął uchwałę o utworzeniu Wydziału IV – Nauk Lekarskich i powołał przy Wydziale III Komisję ds. Utworzenia Wydziału IV., pod kierunkiem profesora Stefana Bagińskiego. Ogólne Zebranie Administracyjne członków ŁTN w dniu 10 grudnia 1949 roku uchwaliło powołanie Wydziału IV – Nauk Lekarskich, obecnie Nauk Medycznych (zgodnie ze statutem z 18 kwietnia 1964 roku, zarejestrowanym 2 lipca 1965 roku). Pierwszym przewodniczącym Wydziału IV. został profesor Stefan Bagiński.
W listopadzie 1955 roku Zarząd ŁTN powołał przy Wydziale III Komisję ds. utworzenia kolejnego wydziału, tj. Wydziału V – Nauk Technicznych, której przewodnictwo objęła profesor Alicja Dorabialska. Wydział V. powołany został uchwałą Ogólnego Zebrania Administracyjnego członków ŁTN w dniu 13 grudnia 1956 roku, a jego pierwszym przewodniczącym został profesor Jan Werner.
Z inicjatywy prezesa ŁTN profesora Stanisława Liszewskiego w maju 1994 roku rozpoczęła pracę Komisja ds. Utworzenia Wydziału VI – Nauk o Sztuce, nad którą opiekę sprawował profesor Julian Ławrynowicz. W dniu 1 kwietnia 1996 roku Zwyczajne Zgromadzenie Ogólne ŁTN uchwaliło utworzenie Wydziału VI – Sztuki i Nauk o Sztuce, którego przewodniczenie powierzono profesor Wandzie Nowakowskiej.
Powstawanie w ŁTN kolejnych wydziałów nie tylko wskazuje na rozwój poszczególnych dyscyplin naukowych, ale jest dowodem funkcji integracyjnej Towarzystwa wobec łódzkiego środowiska akademickiego. Dzięki rozwojowi Łodzi jako ośrodka akademickiego w kolejnych latach działalności Łódzkiego Towarzystwa Naukowego wzrastała liczba jego członków.
I tak, w roku 1946 wynosiła 33, 1950 – 81, 1959 – 123, 1965 – 230, 1970 – 228, 1975 – 257, 1980 – 251, 1985 – 275, 1990 – 304, 1995 – 341, 2000 – 436, 2005 – 440, 2010 – 466, 2020 – 406
WANDA MAŁGORZATA KRAJEWSKA