Profesor Aneta Białkowska

CZŁONEK ŁTN OD 2018 R.

Dane biograficzne

Data i miejsce urodzin

2 kwietnia 1976 r., Tomaszów Mazowiecki

Działalność naukowa i kariera zawodowa

Dziedzina, dyscyplina, specjalność naukowa, zawód

Biotechnolog, biochemik

Uzyskane stopnie naukowe

2000 – magister; tytuł pracy: „Izolowanie i ogólna charakterystyka zewnątrzkomórkowych proteinaz bakterii antarktycznych”; promotor: dr hab. Marianna Turkiewicz, prof. nadzw. PŁ

2005 – doktor; tytuł  rozprawy doktorskiej: „β-galaktozydazy drobnoustrojów antarktycznych”; promotor: prof. dr hab. Marianna Turkiewicz

2018 – doktor habilitowany; tytuł pracy rozprawy habilitacyjnej: „Ekstremofile jako źródło użytecznych biotechnologicznie bioproduktów”.

Funkcje, stanowiska, miejsca pracy

2005-2006 – asystent w Instytucie Biochemii Technicznej Wydziału Biotechnologii i Nauk o Żywności, Politechnika Łódzka;

2006 – adiunkt w Instytucie Biochemii Technicznej Wydziału Biotechnologii i Nauk o Żywności, Politechnika Łódzka;

2015 – zastępca dyrektora Instytutu Biochemii Technicznej PŁ ds. dydaktycznych.

Członkostwo najważniejszych komisji, komitetów, rad itp.

- Od 2016 – członek Komisji Kierunkowej kierunku biogospodarka

2016-2020 - członek Odwoławczej Komisji Dyscyplinarnej Uczelni (Politechniki Łódzkiej) dla Studentów;

- Od 2016 – członek Komisji Doktoranckiej ds. przyznawania stypendiów doktoranckich projakościowych;

- członek Komisji ds. rozpatrywania wniosków w ramach projektu pt. „Gospodarka dla nauki – wysokiej jakości staże dla studentów Wydziału Biotechnologii i Nauk o Żywności Politechniki Łódzkiej” współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego (nr POWR.03.01.00-00-S064/17-00).

Członkostwo w organizacjach naukowych, towarzystwach, stowarzyszeniach itp.

2008-2012 – członek Polskiej Federacji Biotechnologii

Główne kierunki badań

Biotechnologia przemysłowa, biogospodarka; biokataliza.

Bibliografia podmiotowa

Dorobek naukowy: 18 artykułów z listy filadelfijskiej, 4 spoza, 4 rozdziały w książkach, 2 patenty i 1 europejskie zgłoszenie patentowe;

Wybrane publikacje:

- Turkiewicz M., Kur J., Białkowska A., Cieśliński H., Kalinowska H., Bielecki S, 2003, Antarctic marine bacterium Pseudoalteromonas sp. 22b as a source of cold-adapted β-galactosidase. Biomol Eng 20: 317-324.

- Makowski K., Białkowska A., Szczęsna-Antczak M., Kalinowska H., Kur J., Cieśliński H., Turkiewicz M., 2007, Immobilized preparation of cold-adapted and halotolerant Antarctic β-galactosidase as a highly stable catalyst in lactose hydrolysis, FEMS Microbiol Ecol 59: 535-542.

- Białkowska A., Gromek E., Krysiak J., Sikora B., Kalinowska H., Jędrzejczak-Krzepkowska M., Kubik C., Lang S., Schütt F., Turkiewicz M., 2015, Application of enzymatic apple pomace hydrolysate to production of 2,3-butanediol by alkaliphilic Bacillus licheniformis NCIMB 8059, J Ind Microbiol Biotechnol 42(12):1609-21. doi:10.1007/s10295-015-1697-3.

- Białkowska A.M., 2016, Strategies for efficient and economical 2,3-butanediol production: new trends in this field, World J Microbiol Biotechnol 32:200. doi:10.1007/s11274-016-2161-x.

- Białkowska A., Szulczewska K.M., Krysiak J., Florczak T., Gromek E., Kassassir H., Kur J., Turkiewicz M., 2017, Genetic and biochemical characterization of yeasts isolated from Antarctic soil samples,  Polar Biol 38:1-17. doi:10.1007/s00300-017-2102-7.

- Białkowska A., Morawski K., Florczak T., 2017, Extremophilic proteases as novel and efficient tools in short peptide synthesis, J Ind Microbiol Biotechnol 44 (9): 1325-1342.  doi: 10.1007/s10295-017-1961-9.

- Białkowska A., Krysiak J., Florczak T., Szulczewska K., Wanarska M., Turkiewicz M., 2018, The psychrotrophic yeast Sporobolomyces roseus LOCK 1119 as a source of a highly-active aspartic protease for the in vitro production of antioxidant peptides. Biotechnol Appl Biochem. doi: 10.1002/bab.1656.

Zrealizowane projekty badawcze  - liczba, obszar tematyczny

1. „β-galaktozydazy ekstremofili i ich wykorzystanie w modyfikacji żywności” (nr PBZ/KBN/021/P06/99/24), projekt badawczy:

• data rozpoczęcia i zakończenia realizacji: 2001-2004;
• finansowanie przez Komitet Badań Naukowych;
• charakter udziału: główny wykonawca (kierownik: prof. dr hab. Marianna Turkiewicz, Wydział Biotechnologii i Nauk o Żywności PŁ).

2. W poszukiwaniu nowych zimnolubnych enzymów lipolitycznych o dużym potencjale biotechnologicznym” (nr 2 P04B 018 30), projekt własny:

• data rozpoczęcia i zakończenia realizacji: 2006-2009
• finansowanie przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego
• charakter udziału: główny wykonawca (kierownik: prof. dr hab. Marianna Turkiewicz, Wydział Biotechnologii i Nauk o Żywności PŁ)

3. „Produkcja i wykorzystanie 2,3-butanodiolu z biomasy” (nr ERA-NET-IB/02/2009), projekt międzynarodowy pod nazwą„Production and upgradding of 2,3–butanediol” (akronim PUBB) przyznany dla konsorcjum 10 partnerów akademickich i przemysłowych UE w ramach konkursu ERA-NET IB:

• data rozpoczęcia i zakończenia realizacji: 2009-2012
• finansowanie przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju
• charakter udziału: główny wykonawca i zastępca kierownika projektu (kierownik: prof. dr hab. Marianna Turkiewicz, Wydział Biotechnologii i Nauk o Żywności PŁ)

4. „Lipaza Geomyces sp. P7 jako nowe unikatowe narzędzie w technologii chemicznej” (nr N N209231738), projekt własny:

• data rozpoczęcia i zakończenia realizacji: 2010-2013
• finansowanie przez Narodowe Centrum Nauki
• charakter udziału: kierownik projektu

5. ”Biomasa wysłodków cukrowniczych jako nowy surowiec do wytwarzania podłoży fermentacyjnych” (nr I-31/8/PBS/2014), projekt PBS:

• data rozpoczęcia i zakończenia realizacji: 2012-2015
• finansowanie przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju
• charakter udziału: wykonawca projektu (kierownik: dr hab. inż. Piotr Dziugan; Wydział Biotechnologii i Nauk o Żywności PŁ)

6. „Nowa, zintegrowana platforma produkcji i oczyszczania białek rekombinantowych w oparciu o komórki drożdżowe” (nr PBS1/A9/7/2012), projekt PBS:

• data rozpoczęcia i zakończenia realizacji: 2012-2018
• finansowanie przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju
• charakter udziału: główny wykonawca projektu (kierownik projektu: prof. dr hab. Józef Kur; obecny kierownik: dr hab. inż. Hubert Cieśliński)

Uzyskane patenty i wzory użytkowe – liczba, dziedzina

Patenty

1.Makowski K., Bielecki S., Turkiewicz M., Białkowska A., (2010). Sposób wytwarzania alkilowanych β-D-galaktopiranozydów. Patent nr P-379317. Politechnika Łódzka, Łódź, Polska,

2.Białkowska A., Gromek E., Kalinowska H, Kubik C., Sikora B, Szczęsna_Antczak M., Turkiewicz M., Jędrzejczak-Krzepkowska M. Sposób wytwarzania 2,3-butanodiolu. Patent PL 227253 B1, Politechnika Łódzka, Łódź, Polska.

Europejskie Zgłoszenie Patentowe

1.Wanarska M, Krajewska E, Wicka-Grochocka M, Cieśliński H, Pawlak-Szukalska A, Filipowicz N, Turkiewicz M, Białkowska A, Florczak T, Gromek E, Krysiak J. (2018) System ekspresyjny do wytwarzania heterologicznch białek, plazmidowe wektory eskpresyjne, sposób otrzymywania rekombinantowego szczepu psychrotolerancyjnych drożdży Debaryomyces macquuariensis i sposób otrzymywania białka przez rekombinantowy szczep drożdży. Zgłoszenie wniesione 13.02.2018 r. (nr. EP.18460010.4), Po

litechnika Gdańska; Gdańsk i Politechnika Łódzka; Łódź; Polska.

Współpraca konsultacyjna z przemysłem (główni partnerzy, podstawowa tematyka)

Koordynacja współpracy pomiędzy Wydziałem Biotechnologii i Nauk o Żywności (Politechnika Łódzka) a firmą biotechnologiczną Mabion S. A. (Konstantynów Łódzki).

Współpraca naukowa z ośrodkami zagranicznymi

Wizyty studyjne w ramach realizowanego projektu międzynarodowego PUBB w jednostkach naukowych:

• Joann Heinrich von Thunen-Institute, Institute of Agricultural Technology and Biosystems Enginnering, Niemcy;
• University of Technology Braunschweig (Institute of Biochemistry and Biotechnology; Biotechnology Group), Niemcy;
• University Complutense Madrid (Chemical Engineering Department), Hiszpania;

oraz prywatnych przedsiębiorstwach:

• Südzucker AG, Niemcy;
• Biopolis S.L., Hiszpania;

Ilość wspólnych publikacji – 3.

Współpraca konsultacyjna z przemysłem (główni partnerzy, podstawowa tematyka)

Koordynacja współpracy pomiędzy Wydziałem Biotechnologii i Nauk o Żywności (Politechnika Łódzka) a firmą biotechnologiczną Mabion S. A. (Konstantynów Łódzki).

Udział w ważnych, międzynarodowych kongresach i konferencjach naukowych za granicą i w kraju

1. Białkowska A., Cieśliński H., Tkaczuk K., Długołęcka A., Kur J., Turkiewicz M., Molecular flexibility of cold-adapted GDSL esterase synthesized by Antarctic bacterium Pseudoalteromonas sp. 643A, „7th International Conference on Protein Stabilization”, UK, Exeter 2007
2. Białkowska A., Antarctic microorganisms – the source of enzymes for industrial biotechnology, „IV Congress of Polish Biotechnology and Eurobiotech”, Kraków 2011
3. Białkowska A., Mikrobiologiczna produkcja 2,3-butanodiolu z biomasy. Konferencja „BioMilenium”, Gdańsk 2017
4. Florczak T., Białkowska A., Makowski K., Turkiewicz M., The cold-adapted lipase of an Antarctic fungus Beauveria sp. P7 as an effective catalyst of enantioselective transesterification of secondary alcohols, Konferencja naukowa „European Bioperspectives”, Niemcy, Hannover 2008;

5.Gromek E., Białkowska A., Jędrzejczak-Krzepkowska M., Kalinowska H., Turkiewicz M., Microbial production of 2,3-butanediol from renewable resources using Bacillus licheniformis, “IV Congress of Polish Biotechnology and Eurobiotech”, Kraków 2011

6. Kalinowska H., Białkowska A., Gromek E., Jędrzejczak-Krzepkowska M., Turkiewicz M., Enzymatic hydrolysates from sugar beet pulp and apple pomace – production and application, “IV Congress of Polish Biotechnology and Eurobiotech”, Kraków 2011;
7. Białkowska A., Jędrzejczak-Krzepkowska M., Gromek E., Kalinowska H., Turkiewicz M., Production of 2,3-butanediol from renewable feedstocks using Bacillus subtilis, “IV Congress of Polish Biotechnology and Eurobiotech”, Kraków 2011;
8. Florczak T., Białkowska A., Turkiewicz M., Kamińska J., Geomyces sp. P7 lipase as useful enzyme in chemical synthesis, “IV Congress of Polish Biotechnology and Eurobiotech”, Kraków 2011;
9. Białkowska A., Jędrzejczak-Krzepkowska M., Gromek E., Kalinowska H., Turkiewicz M., Production of 2,3-butanediol from renewable feedstocks using Bacillus subtilis, “20^th European Biomass Conference and Exhibition”, Italy, Mediolan 2012
10. Kalinowska H., Białkowska A., Gromek E., Jędrzejczak-Krzekowska M., Sikora B., Turkiewicz M., Combined production of 2,3-butanediol and enzymes from sugar beet pulp and apple pomace, “20^th European Biomass Conference and Exhibition”, Italy, Mediolan 2012
11. Krysiak J., Gromek E., Kalinowska H., Turkiewicz M., Siegmund L., Białkowska A., Production of butane-2,3-diol by Bacillus licheniformis NCIMB 8059 in batch and fed-batch cultures and its up-scaling, “5^th Central European Congress of Life Sciences Eurobiotech”, Kraków 2013
12. Krysiak J., Szulczewska K., Białkowska A., Turkiewicz M., Biotechnological potential of yeasts isolated from Antarctic environments, “49^th Meeting of the Polish Biochemical Society BIO”, Warszawa 2014;
13. Szulczewska K., Krysiak J., Florczak T., Białkowska A., Aspartyl protease from psychrotolerant yeast Sporobolomyces roseus, “49^th Meeting of the Polish Biochemical Society BIO”, Warszawa 2014
14. Krysiak J., Florczak T., Szulczewska K., Białkowska A., Gromek E., Turkiewicz M., Aspartyl protease from Sporobolomyces roseus as a useful tool in biotechnology. Focus on frontiers in industrial biotechnology, UK, London 2014;
15. Krysiak J., Szulczewska K., Białkowska A., Florczak T., Turkiewicz M., Aspartyl protease from psychrotolerant yeast Sporobolomyces roseus, “32^nd International Specialized Symposium on Yeasts”, Italy, Perugia 2015
16. Szulczewska K., Krysiak J., Białkowska A., Turkiewicz M., Identification, characterization and enzymes activities of cold-adapted yeasts from Antarctic soil, “32^nd International Specialized Symposium on Yeasts”, Italy, Perugia 2015
17. Krysiak J., Białkowska A., Proteaza aspartylowa - unikatowy enzym psychrofilnych drożdży Sporobolomyces roseus, I Konferencja Naukowa Enzymos pt. "Enzymy w nauce i przemyśle", Lublin 2015
18. Szulczewska K., Białkowska A., Drobnoustroje zimnolubne jako źródło enzymów użytecznych w biotechnologii, I Konferencja Naukowa Enzymos pt. "Enzymy w nauce i przemyśle", Lublin 2015;
19. Kruś E., Białkowska A., Białka przeciwlodowe jako substancje krioprotekcyjne. II Konferencja Biotechnologiczna “BioBetter”, Łódź 2016;
20. Morawski K., Białkowska A., Kolesińska B., Enzymatic synthesis of β/α-peptides in aqueous medium. Biotransformation, Warszawa 2016;
21. Białkowska A., Gromek E., Kalinowska H., Jędrzejczak-Krzepkowska M., Effects of genetic modifications and fermentation conditions on 2,3-butanediol production by alkaliphilic Bacillus subtilis, “17^th European Congress on Biotechnology”, Kraków 2016;
22. Krysiak J., Białkowska A., Turkiewicz M., Aspartic protease - unique enzyme from psychrotolerant yeast strain Sporobolomyces roseus, “17^th European Congress on Biotechnology”, Kraków 2016;
23. Florczak T., Krysiak J., Morawski K., Jadczak K., Szulczewska K., Jodłowska I., Białkowska A., Biotechnological potential of cold-adapted enzymes, “17^th European Congress on Biotechnology”, Kraków 2017;
24. Białkowska A., Żubrowska-Sudol M., Kowalczyk S., Interdisciplinary, interuniversity field of studies: bioeconomy, “17^th European Congress on Biotechnology”, Kraków 2016;
25. Białkowska A.,Joint study courses on bioeconomy TUL-WUT-MTA, “Międzynarodowy Kongres Biogospodarki”, Łódź 2016;
26. Florczak T., Białkowska A., Szulczewska K., Krysiak J., Gromek E., Turkiewicz M., Genetyczna i biochemiczna charakterystyka drożdży wyizolowanych z gleby antarktycznej, Konferencja „BioMilenium”, Gdańsk 2017;
27. Krysiak J., Białkowska A., Proteaza aspartylowa psychrotrofowych drożdży Sporobolomyces roseus i jej wykorzystanie w produkcji peptydów o właściwościach przeciwutleniających, Konferencja „BioMilenium”, Gdańsk 2017;
28. Szulczewska K.M., Białkowska A., Turkiewicz M., Psychrophilic laccase Kabatiella bupleuri- a novel enzyme useful in biotechnology, “EUROBIOTECH 6^th Central European Congress of Life Science”, Kraków.

Recenzje wydawnicze prac naukowych, artykułów, dorobku naukowego na stopnie naukowe, projektów, wniosków o granty i innych

Recenzowanie publikacji w czasopismach międzynarodowych i krajowych: „Microbiological Research”; „Bioresource Technology”; „Microbial Cell Factories”; „Polar Research”, „Journal of Basic Microbiology”, „Biotechnology for biofuels”.

Dydaktyka

Dorobek dydaktyczny

- Białkowska A., Bielecki S., 2011, Technologia enzymów. Tłumaczenie rozdziału do książki: ”Podstawy biotechnologii”, Wydawnictwo Naukowe PWN, 332-348.

- Tłumaczenie oryginalne rozdziału Enzyme technology (Randy M Berka, Joel R. Cherry) z książki „Basic Biotechnology”, 3rd edition, Ratledge C. i Kristiansen B. (red), 2006

Działalność dydaktyczna

Wykładane przedmioty: biochemia, enzymologia, technologia enzymów, chemia bioorganiczna, analiza i ocena żywności.

Wypromowane doktoraty,  liczba prac magisterskich i licencjackich

Opieka nad 34 pracami dyplomowymi w latach 2006-2017, w tym:

- pracami inżynierskimi studentów z Wydziału Biotechnologii i Nauk o Żywności PŁ (10 osób wykonujących pracę dyplomową w Instytucie Biochemii Technicznej PŁ);

- pracami inżynierskim studentów z Centrum Kształcenia Międzynarodowego PŁ (IFE - International Faculty of Engineering) (2osoby wykonujące pracę dyplomową w Instytucie Biochemii Technicznej PŁ);

- pracami magisterskimi studentów z Wydziału Biotechnologii i Nauk o Żywności PŁ (18 osób wykonujących pracę dyplomową w Instytucie Biochemii Technicznej PŁ oraz 1 osoba wykonująca część eksperymentalną poza Instytutem Biochemii Technicznej PŁ);

- pracami magisterskimi studentów z Centrum Kształcenia Międzynarodowego PŁ (IFE - International Faculty of Engineering) (3 osoby wykonujące pracę dyplomową w Instytucie Biochemii Technicznej PŁ).

Opieka naukowa nad 4 doktorantami w charakterze opiekuna naukowego lub promotora pomocniczego.

Nagrody

Najważniejsze nagrody, odznaczenia i wyróżnienia naukowe

- I. miejsce w konkursie na najlepszą prezentację na IV Łódzkim Seminarium Doktorantów Placówek Chemicznych, które odbyło się na Wydziale Biotechnologii i Nauk o Żywności Politechniki Łódzkiej; 2004;

- I. miejsce w konkursie o nagrodę im. Wacława Szybalskiego za najlepszą pracę Młodego Biotechnologa, BioMillenium Gdańsk; 2005;

- nagrody Rektora Politechniki Łódzkiej za osiągnięcia naukowe w latach:  2007; 2008; 2009; 2010; 2012; 2013; 2014; 2015; 2016

- nagrody Rektora Politechniki Łódzkiej za prace organizacyjną na rzecz funkcjonowania i rozwoju Wydziału w latach – 2015; 2016;

- nominacja w plebiscycie na najlepszego nauczyciela roku 2016/2017 na Wydziale Biotechnologii i Nauk o Żywności, grudzień 2017.

Inne

Popularyzacja nauki

- Udział w Festiwalu Nauki i Techniki organizowanym dla szkół średnich w celu promocji Politechniki Łódzkiej – wykłady pt. „Jakie są granice życia”, Łódź 2008 oraz wykład „Od biotechnologii do biogospodarki”, Łódź 2017;

- Wykład dla studentów I roku kierunku Biotechnologia i II roku Bioinformatyka  Wydziału Biologii na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu pt. „Wprowadzenie do biogospodarki” (kwiecień 2016 i marzec 2017 r.)

Zainteresowania pozanaukowe

Sport, podróże.