Profesor Stanisław Liszewski (1940-2016)

 

LISZEWSKI Stanisław Jan (11 XI 1940 Łódź – 23 IV 2016 Łódź) syn Kazimierza i Marianny z d. Jarzębowskiej; geograf. Ścieżka naukowa: na Wydz. Biologii i Nauk o Ziemi UŁ: 1963 mgr, prom. prof. L. Straszewicz, 1970 dr, prom. tenże, 1978 dr hab.; 1987 prof. n. o Ziemi. Ścieżka zawodowa: założ. i kier. podypl. Studium Turystyki UŁ; 1978–1981 prodziekan Wydz. Biologii i Nauk o Ziemi UŁ, 1981–1984 dziekan tamże; 1981–2011 kier. Zakładu, Katedry, Instytutu Geografii Miast i Turyzmu UŁ; 1984–1990 prorektor UŁ; 1990 prof. zw., 1996–2002 rektor UŁ; 1996–2002 przewodn. Konferencji Rektorów Państwowych Szkół Wyższych Łodzi. Kierunki badawcze: geografia społ.-ekonom. i regionalna; geografia komunikacji; geografia miast (zwłaszcza dużych); geografia turyzmu (przestrzeń, funkcja, osadnictwo i ruch turystyczny). Recenzje dorobku naukowego: 36 rec. prof., 34 rec. hab., 40 rec. dokt. Granty, projekty, wdrożenia, patenty: 1980–1985 koordynator podproblemu węzłowego 10.02.05. pt. Zmiany w środowisku w regionie Bełchatowskiego Okręgu Przemysłowego; 1986–1990 koordynator programu CPBP 08.06. Współpraca z ośrodkami naukowymi: stała współpr. nauk. z ośrodkami geograficznymi w: Angers (Francja), Manchester (Wlk. Bryt.), Tbilisi (Gruzja), Brno (Czechy), Preszów (Słowacja). Członkostwo w organizacjach: 1980–1998 czł. korespondent Komisji Geografii i Wypoczynku MUG (Międzynarod. Unii Geograficznej); 1981– 2007 czł. Komitetu Nauk Geograficznych PAN, 1990–1994 czł. Państwowej Rady Gospodarki Przestrzennej; 1990–2013 czł. zespołu ekspertów przy MNiSW; od 1988 czł. ŁTN, 1991–2015 prezes tamże; 1990–2007 czł. Rady Nauk. Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN; 1994–1998 czł. CK; 2003–2007 czł. Państwowej Komisji Akredytacyjnej; 2006–2013 przewodn. Rady ds. Szkół Wyższych i Nauki przy Prezydencie Miasta Łodzi; Członkostwa honorowe Gruzińskiego i Słowackiego Tow. Geograficznego. Udział w redakcjach czasopism: od 1985 red. nacz. „Turyzmu”; red. serii wydaw. ŁTN „Szlakami Nauki”. Kształcenie kadry naukowej: prom. 28 dokt. Dydaktyka: geografia osadnictwa; geografia rolnictwa; geografia regionalna świata; seminaria magisterskie z geografii turyzmu i geografii miast; publ. Geografia urbanistyczna (Łódź 2008, red., współaut.). Odznaczenia i nagrody: 1979 Srebrny Krzyż Zasługi; 1985 Złoty Krzyż Zasługi; 1990 Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski; 1995, 2003 Nagrody Prezydenta Miasta Łodzi; 2003 Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski; 2011 doctor honoris causa PŁ; 2012 Medal Papieski „Pro Ecclesia et Pontifice”; 2013 Honorowy Obywatel Miasta Łodzi; 2013 doctor honoris causa Uniwersytetu w Preszowie (Słowacja); 12 razy Nagrody Rektora, Ministra, Prezydenta Miasta Łodzi za prace nauk.; dwadzieścia dziewięć innych nagród Ministrów, Rektorów, Dziekanów. Inne: ZHP (drużynowy, organizator obozów harcerskich); czł. ZNP w UŁ (przewodn. m.in. Komisji Mieszkaniowej); organizator pierwszych Festiwali Nauki, Techniki i Sztuki (z ramienia ŁTN). Hobby: turystyka piesza; muzyka jazzowa; kolekcjonerstwo znaczków pocztowych oraz kartek z mapami i planami miast. Bibliografia podmiotowa w wyborze: dorobek nauk. ok. 350 poz. Użytkowanie ziemi w miastach woj. opolskiego (Opole 1970); Tereny miejskie i struktura przestrzenna Łodzi (Łódź 1977); A comparative Study of Łódź and Manchester. Geographies of European Cities Transition (Łódź 1997, współred., współaut.); Atlas miasta Łodzi (Łódź 2002, red., współaut.); Łódź monografia miasta (Łódź 2009, red., współaut.).

Żródło: Słownik członków Łódzkiego Towarzystwa Naukowego 2010-2015

 

W dniu 23 kwietnia 2016 roku odszedł Pan Profesor Stanisław Liszewski, Łodzianin, Honorowy Obywatel Miasta Łodzi, wielki przyjaciel studentów i społeczności akademickiej, niestrudzony badacz i wybitny uczony, doskonały organizator, a przy tym człowiek skromny, pogodny, niesłychanie życzliwy i serdeczny. Nie ma w rodzinie geografów osoby, która nie znałaby dorobku naukowego Profesora. Z grona współczesnych profesorów geografii społeczno-ekonomicznej niemalże wszystkim recenzował doktoraty, rozprawy habilitacyjne, wnioski o tytuł profesora belwederskiego, artykuły i książki. Profesor Wiesław Maik w laudacji z okazji jubileuszu 70-lecia urodzin Profesora Stanisława Liszewskiego, powiedział o Jubilacie:  „wybitny polski geograf i uczony; twórca inspirujących koncepcji i programów naukowych;  nauczyciel i wychowawca kilku pokoleń studentów i pracowników naukowo-dydaktycznych;  współtwórca życia naukowego w Polsce, kształtujący w istotny sposób współczesne oblicze polskiej geografii;  osoba pełniąca znaczące funkcje w macierzystej Uczelni i środowisku polskich geografów akademickich;  organizator i kierownik zespołów badawczych i akademickich jednostek organizacyjnych;  redaktor i autor wielu prac naukowych, które weszły do kanonu nauk geograficznych”. Wymienionych powyżej siedem kwestii wypełniło niezwykle pracowite, zawodowe życie Profesora, który codzienne urzędowanie w pracy zaczynał o godzinie 8.00-9.00, a kończył ok. 17.00-18.00. Dorobek naukowy S. Liszewskiego liczy ponad 400 publikacji, w tym cztery książki autorskie, dziewięć współautorskich i osiem, których był redaktorem. Uwzględniając czas ich powstania tworzą one cztery głów-ne pola badawcze reprezentujące geografię transportu, geografię osadnictwa – w tym szczególnie geografię miast, geografię turyzmu i geografię regionalną. Geografią transportu zainteresował się S. Liszewski w czasie studiów, czego efektem była przygotowana praca magisterska dotycząca sieci drogowej województwa łódzkiego. Następnie badania w zakresie sieci dróg rozszerzył jako młody badacz na obszar Polski środkowej, wzbogacając je o analizę eksploatacji dróg przez ruch kołowy, co było cytowane między innymi przez H. Mc Carty’ego i J.B. Lindberga w książce pt. Wprowadzenie do geografii ekonomicznej (1969, PWN, Warszawa). Poza kilkoma artykułami z zakresu geografii transportu opublikowanymi w renomowanych czasopismach, jest autorem kilku map za-mieszczonych w atlasach województwa łódzkiego i bydgoskiego. Stanowią one odniesienie do aktualnie prowadzonych badań porównawczych w zakresie rozwoju sieci dróg. Geografią osadnictwa, a szczególnie geografią miast, zainteresował się Profesor S. Liszewski, pracując jako asystent w Katedrze Geografii Ekonomicznej Instytutu Geograficznego UŁ u Profesora Ludwika Straszewicza. Uczestnicząc w latach siedemdziesiątych XX w. w pracach zespołowych pod kierunkiem prof. L. Straszewicza na terenie Śląska Opolskiego, prowadził studia nad miejskimi ośrodkami lokalnymi jako organizatorami przestrzeni geograficznej, ich zasięgiem oddziaływania oraz funkcją miast a wielkością stref ich wpływów. Wyniki prowadzonych badań zostały opublikowane m.in. w monografiach Kluczborka, Koźla i Strzelec Opolskich. W czasie badań na Opolszczyźnie rozpoczął studia nad użytkowaniem ziemi w miastach, których stał się wkrótce najlepszym w Polsce znawcą i teoretykiem. Przygotował pierwszą w Polsce typologię miast opartą na strukturze użytkowania przestrzeni. Szeroko prowadzone badania użytkowania ziemi w 33 miastach Opolszczyzny umożliwiły pozytywne zweryfikowanie powszechnie znanej geografom teorii ośrodków centralnych. Wypracowany warsztat metodologiczny i empiryczny zaowocował obroną w 1970 roku pracy doktorskiej pt. Użytkowanie ziemi w miastach województwa opolskiego, opublikowanej w 1973 r. w formie monografii przez Instytut Śląski. Rozpoczęte na Śląsku Opolskim badania nad użytkowaniem ziemi oraz analizy teoretyczne rozszerzył i przeniósł Profesor na grunt Łodzi. Dla tego najważniejszego w jego życiu naukowym miasta opracował strukturę przestrzenno-funkcjonalną oraz fazy przekształceń. Wyniki badań opublikował w 1977 r. w rozprawie habilitacyjnej pt. Tere-ny miejskie a struktura przestrzenna Łodzi. Uściślone przez Profesora pojęcie tereny miejskie, a przede wszystkim opracowanie kryteriów ich identyfikacji i klasyfikacji, możliwości delimitacji i analizy zróżnicowania wewnętrznego weszły do kanonu polskiej geografii miast. Kontynuacja badań nad przestrzenią miejską i jej organizacją zaowocowała ich syntezą opublikowaną w 1997 r. przez Instytut Geografii Uniwersytetu Jagiellońskiego w pracy Geografia. Człowiek. Gospodarka. Badania nad aglomeracją łódzką, jej strefą podmiejską, zaowocowały opublikowaniem w „Przeglądzie Geograficznym” artykułu teoretycznego Strefa podmiejska jako przedmiot badań geograficznych. Próba syntezy. Badania nad dużymi miastami, aglomeracjami i metropoliami, a szczególnie studia porównawcze (np. Łodzi i Tbilisi oraz Łodzi i Man-chesteru) należały do wiodącego nurtu zainteresowań naukowych S. Li-szewskiego w latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych XX w. Za najważniejsze w tym nurcie należy uznać studia prowadzone wspólnie z kolegami brytyjskimi, które zaowocowały wspólną redakcją z C. Yungiem monografii pt. A Comparative Study of Łódź and Manchester. Geographies of European Cities in Transition (1997). Bardzo ważnym kierunkiem badań w zakresie geografii miast, zainicjowanym przez Profesora Liszewskiego w połowie lat dziewięćdziesiątych XX w., były zagadnienia zróżnicowania przestrzennego jakości i warunków życia mieszkańców miast oraz funkcje wielkomiejskie. Na forum ogólnopolskim był Pan Profesor inicjatorem badań w zakresie przekształceń systemu osadniczego, których efektem są trzy tomy pod jego redakcją (tzw. zielone książeczki – kanon polskiej geografii osadnictwa) pod wspólnym tytułem Geografia osadnictwa i ludności w niepodległej Polsce. Lata 1918-1993. Powstały one w ramach Komisji Geografii Osadnictwa i Ludności PTG, której Profesor przewodniczył. Pierwszy tom nosi tytuł Ośrodki naukowo-badawcze i ich dorobek, drugi – Kierunki badań naukowych, a trzeci – Badacze. Niezwykle syntetyczny dorobek w zakresie geografii osadnictwa zawiera m.in. tom 19 Wielkiej encyklopedii geografii świata, pt. Osadnictwo, opublikowany wspólnie z prof. W. Maikiem. Jest to drugie po pod-ręczniku M. Kiełczewskiej-Zaleskiej opracowanie o charakterze podręcznikowym w Polsce. Najważniejszym poligonem badawczym pozostawała dla Profesora Łódź, a uwieńczeniem wieloletnich studiów nad tym miastem jest Atlas miasta Łodzi pod red. S. Liszewskiego (wydany w 2002 r. przez Urząd Miasta Łodzi i Łódzkie Towarzystwo Naukowe). Atlas ten dostępny także w formie elektronicznej i uzupełniony w formie Suplementu należy do najważniejszych osiągnięć polskiej geografii miast i kartografii. Poza atlasem Profesor Liszewski jest redaktorem i inicjatorem wydania książki pt. Łódź. Monografia miasta, która ukazała się w 2009 r. w języku pol-skim i angielskim. Dzięki tym obszernym opracowaniom, które można uznać za pomniki wystawione Łodzi, nasze miasto należy do nielicznych w świecie posiadających swój atlas i monografię. Ogromny dorobek S. Liszewskiego w zakresie geografii miast, po-zwala uznać Profesora za twórcę łódzkiej szkoły geografii miast. Bardzo ważnym nurtem badawczym zgłębianym przez S. Liszewskiego od końca lat siedemdziesiątych XX w. była geografia turyzmu. Ba-dania w tym zakresie prowadził Profesor w czterech polach badawczych, do których należą chronologicznie: przestrzenne zagospodarowanie czasu wolnego mieszkańców dużych miast, teoretyczno-metodologiczne podstawy badań geograficznych w turystyce, region turystyczny i osadnictwo turystyczne ze szczególnym uwzględnieniem turystyki miejskiej. Szczególnie interesowały Profesora miejsca wypoczynku wybranych grup mieszkańców Łodzi (publikacja we współautorstwie z prof. E. Dziegieć Wyjazdy wakacyjno-urlopowe mieszkańców Łodzi (1985 r.), a także formy spędzania czasu wolnego. Drugim w ujęciu chronologicznym, ale najważniejszym polem badawczym Profesora były zagadnienia teoretyczno-metodologiczne geografii turyzmu, a szczególnie przestrzeń turystyczna. Profesor zdefiniował to pojęcie, wyznaczył typy przestrzeni turystycznej (eksploracji, penetracji, asymilacji, kolonizacji i urbanizacji) wraz z fazami jej rozwoju. Jest także autorem teorii przestrzeni turystycznej. Do najważniejszych publikacji z tego zakresu, dzięki którym uznany został za klasyka przestrzeni tury-stycznej, należą: Przestrzeń turystyczna (1995), Przestrzeń turystyczna w ujęciu podmiotowym. Przyczynek do dyskusji o przestrzeni w geografii (2005), Przestrzenie turystyki i ich transformacje we współczesnym świecie (2006). Trzecie pole badawcze związane było z regionem turystycznym, którego zaproponował nową definicję. Na podstawie kryterium funkcjonalnego opracował nową koncepcję regionalizacji turystycznej Polski, a także nową klasyfikację regionów turystycznych (metropolitalny, peryferyjny, węzłowy, pasmowy, wielkoprzestrzenny, wyspecjalizowany i wielofunkcyjny). Do wiodących publikacji z tego zakresu należą: Region turystyczny (2003), Ewolucja poglądów na temat regionu turystycznego. Od regionu krajoznawczego po funkcjonalny (2008) oraz Metropolitalny region turystyczno-wypoczynkowy. Przykład miasta Łodzi (2005). Ostatnim, niemniej bardzo ważnym zagadnieniem badanym przez S. Liszewskiego pozostawało osadnictwo turystyczne, dla którego opracował podstawy teoretyczne i wyróżnił etapy rozwoju (m.in. w otoczeniu Łodzi, Mierzei Helskiej, Augustowa). Jest autorem klasyfikacji i typologii osadnictwa turystycznego. Do wiodących w tym zakresie opracowań w Polsce należą: Klasyfikacja i typologia osadnictwa turystycznego. Założenia teoretyczne (1989), Przestrzeń turystyczna i osadnictwo turystyczne (2006). Jedną z unikatowych publikacji autorstwa S. Liszewskiego z zakresu geografii turyzmu jest wydane w 1982 r. opracowanie pt. Łódź i okolice. Przewodnik. Geografię regionalną Pan Profesor niezwykle cenił. Jako spadkobierca nestorów łódzkiej geografii – profesorów Anny i Jana Dylików, a także swojego mistrza i nauczyciela – prof. Ludwika Straszewicza uważał, że odgrywa ona podstawową rolę w nauczaniu geografii. Zagadnienia geografii regionalnej podejmował m.in. w studiach na Opolszczyźnie i nad Bełchatowskim Okręgiem Przemysłowym. Swoje przemyślenia nad regionem zawarł w artykule teoretycznym pt. Region miejski jako przedmiot badań geograficznych (1996). Gros publikacji z tego zakresu poświęcił regionowi łódzkiemu (Przestrzenny kształt Łódzkiej Aglomeracji Miejskiej i jej wewnętrzna struktura, 1973; Delimitacja potencjalnego obszaru województwa łódzkiego, 1996; Łódź – centrum nowego regionu, 1999). Dzięki m.in. za-biegom prof. Marka Kotera i prof. Stanisława Liszewskiego województwo łódzkie ma dzisiejszy kształt, a nie jak projektowano o połowę mniejszy. Koordynował także dwa duże projekty obejmujące klika regionów geograficznych, które zostały opublikowane w książkach pt. Możliwości i kierunki rozwoju turystyki w Dolinie Odry (2003) i The Influence of Extreme Phenomens on the National Environment and Human Living Conditions (2008). Ważny nurt w zakresie geografii regionalnej zawierają podręczniki szkolne przygotowane we współpracy z prof. M. Koterem, Prof. A. Suliborskim, mgr T. Wieczorek i prof. E. Szkurłat. Ostatnie, koordynowane przez S. Liszewskiego granty w latach 2005-2009 dotyczyły Łodzi. Opublikowane zostały w książkach pt. Stra-tegia rozwoju turystyki w Łodzi (współautorstwo z J. Kaczmarkiem i B. Włodarczykiem), Szkolnictwo wyższe Łodzi i jego rola w rozwoju funkcji metropolitalnej miasta (współautorstwo z E. Szafrańską i A. Wolaniuk). Ostatni projekt badawczy dotyczył wspomnianej wcześniej Monografii miasta Łodzi. Geografia była pasją Profesora Liszewskiego, interesował się jej historią i współczesnością. Jest współredaktorem, obok prof. A. Jackowskiego i prof. A. Richlinga, obszernego, ponad 500 stronicowego dzieła pt. Historia geografii polskiej, wydanego w 2008 r. przez Wydawnictwo Naukowe PWN. Profesor był koordynatorem wielu programów międzyresortowych, międzynarodowych, problemów węzłowych i grantów badawczych, które zawsze kończyły się opracowaniami książkowymi i otrzymywały najwyższe oceny oraz recenzje. Młodszym pracownikom natomiast poza karierą naukową dawały ogromne wsparcie finansowe. Pan Profesor nigdy nie pobierał za nie wynagrodzenia, natomiast przeznaczał je dla młodszych i jego zdaniem bardziej potrzebujących, pracowników. Prof. S. Liszewski był czynnym członkiem wielu gremiów i instytucji związanych z nauką, w których pełnił wiele funkcji. W latach osiemdziesiątych XX w. pełnił funkcję przewodniczącego Sekcji Nauk o Ziemi Ekspertów przy MEN, a w latach 2003-2007 przewodniczącego Komitetu Nauk Geograficznych. Od 1990 r. aktywnie działał w Radzie Naukowej Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN, a od 1994 r. był członkiem Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN. Był także członkiem zespołu ekspertów przy MNiSzW, Państwowej Rady Gospodarki Przestrzennej, Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów Naukowych. Pełnił również funkcję przewodniczącego Konferencji Kierowników Jednostek Geograficznych w Polsce, Komisji Geografii Osadnictwa i Ludności PTG. Z wielkim sukcesem kontynuował organizowane przez prof. L. Straszewicza konferencje styczniowe, które przeniósł na kwiecień i nazwał „Konwersatoriami Wiedzy o Mieście”, rozpoczął wydawanie serii mono-graficznej o tym samym tytule, która w 2016 została przekształcona w czasopismo. Był założycielem, a w latach 1985-2015 redaktorem czasopisma naukowego „Turyzm”, wydawanego w języku polskim i angielskim oraz członkiem wielu komitetów redakcyjnych czasopism krajowych i zagranicznych. Profesor S. Liszewski był wybitnym nauczycielem akademickim. Prowadzone przez Niego zajęcia zawsze otrzymywały najwyższe oceny. Wypromował ponad 400 magistrów, 27 doktorów, z których dwóch ma tytuł profesora zwyczajnego, a ośmiu – profesora nadzwyczajnego. Przy-gotował 36 recenzji o nadanie tytułu naukowego profesora, 34 recenzje w przewodzie habilitacyjnym i 38 recenzji prac doktorskich. Jest autorem i twórcą specjalności magisterskich geografia turyzmu i geografia urbanistyczna (redaktorem jedynego w Polsce, dwukrotnie wydanego podręcznika pt. Geografia urbanistyczna), a także kierunku studiów geografia turyzmu i hotelarstwa, który następnie przekształcony została w kierunek turystyka i rekreacja. Działalność społeczna S. Liszewskiego jest wyjątkowa. Jej geneza sięga lat sześćdziesiątych XX w. i związana jest z harcerstwem, w którym pełnił większość funkcji, począwszy od przybocznego, drużynowego, szczepowego, po zastępcę komendanta Hufca Łódź Górna. Był organizatorem kilku obozów harcerskich. Wraz z podjęciem pracy zawodowej na stanowisku asystenta w 1963 r. w Katedrze Geografii Ekonomicznej In-stytutu Geograficznego UŁ, uczestniczył aktywnie w działalności Związku Nauczycielstwa Polskiego, w latach 1976-1980 pełnił funkcję prezesa ZNP. Od 1991 r. przez siedem kolejnych kadencji pełnił funkcję prezesa Łódzkiego Towarzystwa Naukowego. Bogatej karierze naukowej Profesora Stanisława Liszewskiego towarzyszyła kariera zawodowa. Od 1981 r. pełnił funkcję kierownika Zakładu Geografii Miast i Turyzmu, przekształconego w 1992 r. w Katedrę Geografii Miast i Turyzmu, a w 2007 r. w Instytut Geografii Miast i Turyzmu UŁ. W latach 2002-2006 piastował także funkcję dyrektora Instytutu Geografii Ekonomicznej i Organizacji Przestrzeni UŁ. W latach 1978-1981 był pro-dziekanem, a w kolejnej kadencji, 1981-1984, dziekanem Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi. Ukoronowaniem działalności dziekańskiej była funkcja prorektora pełniona przez dwie kadencje. Niemniej jednak najwyższym awansem w karierze zawodowej S. Liszewskiego była funkcja Rektora UŁ dwóch kadencji (1996-2002), w czasie której doszło do imponującej rozbudowy kampusu uniwersyteckiego. Jest dwukrotnym doktorem honoris cau-sa Uniwersytetu w Preszowie i Politechniki Łódzkiej. Poza pracą zawodową S. Liszewski miał wiele pasji. Jako pierwszą należy wymienić sport. W młodości był czynnym sportowcem, uprawiał lekkoatletykę, biegał na 800 i 1500 m, grał w piłkę nożną w Łódzkim Klubie Sportowym. W ostatnich latach był sportowcem w „spoczynku”, zagorzałym kibicem piłki nożnej. Drugą pasją była muzyka, szczególnie lubił słuchać jazzu. Preferował wypoczynek blisko natury, szczególnie w Borach Tucholskich, w Suszku. Profesor był wyjątkową Osobą, niesłychanie zdolną, kreatywną o ogromnym talencie naukowym. Na konferencjach młodzi naukowcy zaw-sze czekali na syntezy, które wygłaszał. Wyznaczał nowe kierunki badań, był niekwestionowanym Liderem polskiej geografii. Miał także ogromny talent organizacyjny, był doskonale zorganizowany, nigdy się nie spóźniał i o ni-czym nie zapominał. Zawsze wszystko miał zapisane w notesie. Wszystkie swoje zajęcia realizował z wielką pasją i zaangażowaniem, w prowadzone badania naukowe włączał grono nie tylko swoich kolegów, ale także pracowników z innych uczelni. Doskonale łączył życie naukowe z działalnością organizacyjną. Możliwe to było dzięki ogromnemu zaangażowaniu i wsparciu Małżonki – Alicji, która przejęła gros obowiązków rodzinnych i domowych. Zawsze mówił, że ma dwa światy – świat pracy i dom, azyl, w którym wypoczywał, dyskutował ze swoimi córkami – Agnieszką, prawnikiem i młodszą – Anną, muzykiem, które zdaniem Profesora są lepiej zorganizowane niż on. Uwielbiał wielogodzinne rozmowy z Agnieszką i jej mężem – Wojtkiem, także prawnikiem, którzy w czasie dyskusji zawsze byli świetny-mi adwersarzami. Podziwiał i szczycił się talentem lingwistycznym wnuczki Ewy i talentem artystycznym córki Ani. Bardzo kochał swoją rodzinę, która była dla Profesora, jak mi powiedział w październiku 2015 r., najważniejsza. Bez żony, przyznał, nic bym nie osiągnął. Co więcej powiedział o tym także publicznie. Z okazji Jubileuszu 70-lecia urodzin Profesora odbyły się dwie uroczystości. Pierwsza, zorganizowana została w Pałacu Biedermanna przez kolegów z Instytutu Geografii Miast i Turyzmu UŁ, którego był założycielem. Uczestniczyli w niej przedstawiciele zaprzyjaźnionych Instytutów Geografii z różnych ośrodków akademickich w Polsce, Dziekan WNG UŁ – prof. Tadeusz Marszał, Rektor UŁ – Profesor Włodzimierz Nykiel. Wieczorem Profesor zaprosił na prywatne przyjęcie urodzinowe do Pałacu Poznańskiego ok. 200 Gości, wśród nich przyjaciół z Polski i zagranicy, władze naszego miasta i regionu oraz władze łódzkich uczelni, z którymi był zaprzyjaźniony od lat. W czasie tej niepowtarzalnej uroczystości, poza licznymi gratulacjami, przyznał sobie prawo, jak przystało na Profesora – Jubilata, do wygłoszenia referatu. W zaprezentowanym referacie pt. Kobiety mojego życia, stwierdził, że „wszystko zawdzięcza kobietom”, a tą najważniejszą jest Żona Alicja. Było mi niezwykle miło znaleźć się wśród nich. Po powrocie z urlopu we wrześniu 2015 r. Profesor zaczął źle się czuć. Organizm zaczął odmawiać Mu posłuszeństwa, natomiast błyskotliwość umysłu i pogoda ducha zacierały te słabości. Jak mi powiedział, że odchodzi…, nie mogłam w to uwierzyć, usiłowałam przekonać Profesora, że to chwilowe, że zawsze jesienią gorzej się czuje. Niestety zapewniał mnie, że to prawda, że porządkuje swoje dokumenty, prace, kończy zamówione artykuły i musi zacząć żegnać się z Przyjaciółmi, prosił o podanie telefonów... Jak zwykle dotrzymał słowa. Odszedł od nas Człowiek prawy, dobry, serdeczny, zawsze służący radą, ale nie narzucający swojego zdania, mój Przyjaciel, Nauczyciel i Mistrz. Odszedł od nas Człowiek Wielki i niesłychanie skromny. Jedyny do tej pory Geograf w Polsce, który pełnił tak wiele funkcji w ogólnopolskich gremiach naukowych oraz godność Rektora wyższej uczelni w czasie dwóch kadencji, twórca łódzkiej szkoły geografii miast i geografii turyzmu, przyjaciel młodzieży i środowiska akademickiego, wybitny znawca Łodzi. Świadczy o tym ostatnie pożegnanie Pana Profesora Stanisława Liszewskiego, któremu towarzyszyły władze miasta i województwa, rektorzy Uniwersytetu Łódzkiego i pozostałych łódzkich uczelni, geografowie ze wszystkich ośrodków akademickich i Polskiej Akademii Nauk, przyjaciele, pracownicy, studenci i absolwenci.

Anita Wolaniuk

Źródło: Sprawozdania z Czynności i Posiedzeń Łódzkiego Towarzystwa Naukowego 2016